Gletsjerklimmen, natural selection and AURORA BABY

Vanmorgen ging de wekker natuurlijk weer veel te vroeg, dit keer waren we het hier zowaar beide over eens. Gelukkig werd de sfeer meteen een stuk beter toen de gordijnen open gingen. Nu een keer geen grijze sneeuwstorm maar een strak blauwe lucht en zon! YES, de gletsjertocht gaat door!

Samen met nog 12 andere mensen en 2 tour guides in het busje op weg naar de gletsjer Solheimajokull. Solheimajokull is een uitloper van de Mýrdalsjökull, de 4e grootste gletsjer van IJsland en ligt in het zuiden van IJsland, op ongeveer 2,5 uur rijden van Reykjavik. Onder de gletsjer ligt de ‘actieve’ vulkaan Katla. Dit alles werd ons verteld door onze guide of today. Hij stelde zijn collega, tevens de chauffeur, voor als Billi en zijn eigen naam was Thor. Thor. I’m not kidding. Ik dacht meteen alleen maar ‘niet naar Jacq kijken, niet naar Jacq kijken’ maar aangezien ze ook meteen naar mij keek was het niet te vermijden. Welkom Thor, God van de Donder. Thor heeft zijn uiterste best gedaan om op de heenreis interessante dingen te vertellen over IJsland. Deels hadden we deze al gehoord en deels heeft yours truly ze niet gevolgd omdat ze in semi meditatieve staat verkeerde. Beetje bijslapen in de bus is helemaal geen slecht plan als je nog een dag klimmen in het verschiet hebt!

Na 1,5 uur rijden was het tijd voor een kleine sanitaire stop bij het laatste stukje bewoonde wereld. Hier werd ons aangeraden gelijk wat light snacks aan te schaffen voor de lunch op de gletsjer zelf. Mutsen die we zijn hadden we beide onze zonnebrillen in het huisje laten liggen. Duidelijk niet meer ingesteld op goed weer. Dan maar eentje aanschaffen bij het tankstation, natuurlijk onafhankelijk van elkaar uitgekozen, vrijwel dezelfde.

Hierna nog een uurtje in de bus richting de gletsjer. Dit keer was ik wakker genoeg om de verhalen van Thor te kunnen volgen en heb ik er zowaar wat van opgestoken. Vlak naast IJsland zelf liggen een paar kleine eilanden, waarvan 1 ook een zogenaamde ‘hotspot’ (een plaats in de aardkorst waar het onderliggende magma tot zeer dicht onder het aardoppervlak kan komen) is.

Deze eilanden bestaan nog niet zo lang, het eiland Surtsey is pas onstaan in 1963. Dit eiland is onbewoond en mag niet zonder toestemming betreden worden door mensen. De achterliggende gedachte is dat wetenschappers wilden kunnen zien of er iets van leven ‘uit zichzelf’ kon onstaan zonder invloed van de mens. Om het eiland te beschermen staat het ook op de werelderfgoedlijst van UNESCO. De grap van dit verhaal is dat 1 van de wetenschappers die onderzoek deed op Surtsey tijdens zijn verblijf aandrang kreeg. Er is daar verder niets en dus had hij geen andere mogelijkheid dan zich stiekem achter een rots te ontlasten. Maanden later bezocht een collega van hem het eiland en vond daar zomaar ineens spontaan een tomatenplant. De hele plaatselijke wetenschap door het dolle heen want hoe kwam die daar nou ineens? Per direct is er verder onderzoek gedaan naar de oorsprong van de tomatenplant. Toen ze erachter kwamen wat de voedingsbodem voor deze plant was hebben ze de plant inclusief voedingsbodem stiekem weggehaald en besloten dit niet verder te vertellen. Helaas is het verhaal toch als een lopend vuurtje door het eiland gegaan en nu ook verder dan dat. Briljant!

Bij de gletsjer aangekomen kregen we een uitgebreide instructie over het hoe en wat op de vulkaan. Iedereen moest een harnas aantrekken, een helm opzetten en zijn of haar crampons (stijgijzers, metalen spikes voor aan je voeten) alvast laten aanmeten. De crampons werden op maat gemaakt door onze tour guides en daarna aan je pikkel gehangen (nee niet piemel, pikkel, oftewel je pikhouweel). De pikkel is multifunctioneel, natuurlijk kan je ermee in het ijs hakken maar je kan hem ook als steunpunt gebruiken bij steile afdalingen (aan de onderkant zit ook een spike die je in het ijs kan prikken). Harnas om, helm op, pikkel met crampons in de hand en gaan met die banaan. Overigens fascinerend om te zien wat er met mannen gebeurd als je ze een pikhouweel geeft. Er zaten in onze groep 5 Britse mannen, waaronder natuurlijk ook 1 rasechte Ginger die het stuk voor stuk nodig vonden om per direct alles met de pikhouweel te doen waarvan Thor had gezegd ‘doe maar niet’. Als een stel losgeslagen chimpansees stonden ze meteen op het eerste het beste stukje ijs te bikken wat ze tegenkwamen want oh God, wat stoer. Me Tarzan, you Jane. Jammer voor hun waren de Janes van deze groep ze na 5 seconden ongeveer al zat. Dikke tip mannen, dit is NIET de manier.

Het eerste stuk was zogenaamd de onverharde weg richting de gletsjer. De gletsjertong stak vroeger zo ver uit dat je praktisch vanaf de parkeerplaats direct op de gletsjer zelf kon stappen maar ieder jaar trekt hij zich weer een stuk verder terug. Nu moesten we ongeveer een kleine 15 minuten hiken voordat we bij het begin van de gletsjer zelf kwamen. Door het fantastische weer van de afgelopen dagen was echter een groot deel van dit anders onverharde vulkanische pad spekglad geworden van de vastgevroren sneeuw. Geweldig, niks leukers voor iemand met hoogtevrees, langs de afgrond van een gletsjer glibberen op je bergschoenen. Eeks! Gelukkig viel deze gletsjer volgens Thor onder bescherming van de Oppergod Odin en hoefde ik me dus nergens druk over te maken. Dat scheelt...

Na het voor mij helse kwartiertje mochten we gelukkig onze crampons aantrekken. Niet dat ik die dingen ooit eerder aan mijn voeten had gehad maar spikes en glad ijs maakten in mijn hoofd een perfecte combinatie. En zo geschiedde, met die dingen aan je voeten loop je praktisch probleemloos over de dikke laag gletsjerijs heen. Gletsjerijs is overigens geen standaard ijs (zoals bij je ijsblokje) maar gecomprimeerde sneeuw. Voor 1 centimeter gletsjerijs, wat slechts 8-10% lucht bevat is ongeveer 20 centimeter gewone sneeuw nodig, compressiekracht en tijd. Veel tijd.

Thor demonstreerde hoe we onze crampons aan moesten trekken en vooral hoe we ze zo goed en stevig mogelijk vast moesten binden aan onze voeten. Hij vertelde dat er stukken ijs zouden zijn waar we makkelijk grip op zouden krijgen en stukken ijs die harder zijn en waar we dus minder snel grip op zouden krijgen. De boodschap was ‘think about how much you like Justin Bieber and just stamp your foot down harder’. Oke Thor, point taken. Verder was de boodschap ook heel duidelijk. Thor loopt voorop, kiest het pad en is de baas. Je hebt ten alle tijden naar hem te luisteren. Billi is zijn spotter en verkent de gletsjer alvast vooruit. Een gletsjer is namelijk continue in beweging en door de sneeuwval van de dagen ervoor mis je de kraters, gaten en cracks die zich onder de sneeuw hebben verstopt.

Raar detail is wel dat de gletsjer in principe open is voor al het publiek, al staat er wel op borden duidelijk aangegeven om niet verder te gaan dan een bepaalde lijn zonder begeleiding. Wat we tijdens onze tocht toch vrij veel mensen om ons heen hebben zien doen. Zonder uitrusting of guide, gewoon de uggs aan en gaan. Hoe dom kan je zijn. Thor verwoordde mijn gedachten exact: 'that is what I would call natural selection'. Amen. Lullig voor onze jongens alleen dat zij beiden ook bij het search en rescue team van IJsland horen, wat inhoud dat zij deze mensen uit de cracks kunnen gaan vissen als ze niet goed opletten. Overigens ook nog op vrijwillige basis. 1 tip dus voor de mensen die eventueel van plan zijn om naar IJsland te gaan; GEEN GLETSJERS BEKLIMMEN ZONDER GUIDE! gewoon NIET doen.

Thor liep voorop met een soort nordic walking stick de diepte onder bepaalde stukken met sneeuw te controleren en zette een groot kruis op de grond op een plek waar je dus NIET moest gaan staan.Na een heel klein stukje gletsjer kwamen we meteen aan bij een grot die ze gister pas hadden ontdekt. Thor vertelde dat de gehele gletsjer als je hem open zou snijden eruit zou zien als een Zwitserse gatenkaas maar dat het niet zo vaak voorkomt dat ze een tunnel vinden waar ook daadwerkelijk mensen door heen konden. Of we dit wilden proberen als start van de tocht. TUURLIJK!

Meteen op onze knieen door het gat gekropen en met behulp van een touw wat er al gespannen was door Billi naar boven geklommen door een smalle kloof van blauwig ijs. Awesome moment nummer 1 #check

Hierna verder omhoog echt de gletsjer op. Vrijwel meteen kwamen we een verschijnsel tegen wat een ‘Moulin’ heet. Dit is een gat in de gletsjer veroorzaakt door losse stenen as en smeltwater. Deze combinatie heeft een soort u schurend effect waardoor er grote gaten in de gletsjer ontstaan welke ook in dit geval, worden bedekt met sneeuw. Tricky business dus, als je er op gaat staan en de sneeuwlaag is niet dik genoeg om je te houden stort je zomaar 20-30 meter naar beneden. Fijn Thor bedankt, begon ik me net fijn te voelen met mn hippe crampons aan…

Na een tocht van bijna een uur over de gletsjer heen aangekomen bij de ‘gletsjer desert’ van Solheimjokull. Een uitgestrekte vlakte van wit en blauw gletsjerijs. Klein laagje poedersneeuw in combinatie met de nog steeds strak blauwe lucht en de zon, wat een perfect plaatje! Awesome moment 2 #check

Aan de rand waren de verschillende kleuren ijs in de gletsjertongen goed te zien en daar waar de rotsen afgesleten waren door het verplaatsen van de gletsjer kon je goed de verschillende lagen onderscheiden. Ijs, as, ijs en as. Grappig genoeg zorgen de vulkaanuitbarstingen voor het langer behouden van de gletsjer omdat deze minder snel smelt zodra er een laag as tussen het ijs zit.

Fotosessie in de desert en door. Ditmaal een klein half uur voordat we aankwamen aan de bovenkant van een flinke kloof. Deze afgedaald en toen was het tijd voor jawel, het daadwerkelijke ijsklimmen. De mensen die mij kennen zullen weten dat Mariska van 2 dingen niet erg gelukkig wordt, namelijk hoogtes en gladheid. Perfecte combinatie gevonden zullen we maar zeggen! Thor en Billie bevestigden boven aan de kloof hun materiaal en gaven ons zo ook even de tijd om snel een broodje te eten onder het genot van het beste uitzicht van de wereld.

Zodra Thor en Billi er klaar voor waren en weer beneden bij ons waren in de kloof kon de eerste ijsklim kandidaat zich aanmelden. De oh zo stoere Britse chimpansees stonden in een rijtje naar elkaar te kijken en hielden zich stil. Jacq en nog een ander Brits meisje stapten echter per direct naar voren. Meteen dus 2-0 voor de dames, HA!
Get ready, set, go! was nog maar nauwelijks gezegd of van der Zee zat al bovenop de kloof. Ze heeft het nog een tweede keer moeten doen omdat het de eerste keer zo snel ging dat mijn camera het niet kon volgen. Miss Berggeit was geheel in haar element, ram de ijshaak daar en flats de voet daar alsof ze van haar leven nog nooit iets anders had gedaan. Ik stond onder in de kloof alleen maar ontzettend trots te zijn, in mijn hoofd cirkelde namelijk vooral het zinnetje ‘OH HELL NO’ rond.

Na 5 minuten twijfelen en 2 keer uitspreken dat ik echt niet zeker wist of ik dit wel ging doen me toch maar bij Billi voor zijn voeten geworpen. Je bent tenslotte in principe maar 1 keer in IJsland en wanneer doe je zoiets nou? Het door mijn moeder aangeleerde ‘kan niet bestaat niet’ heeft wederom overwonnen! Niet half zo soepel als Jacq en met lichte bibbers in de benen heb ik dan toch de ijswand overwonnen en er is godzijdank bewijsmateriaal van ook! YEAH BAYBEE. Awesome moment 3 #check (ondanks dikke kramp in de voeten afterwards)

Toen iedereen aan de beurt was geweest werd de terugtocht ingezet. Omhoog is niet zo erg, je moet dan alleen ook nog naar beneden. Again, enter the fabulous crampons. Love them! Halverwege nog even heel erg hard gelachen bij het zien van sporen in de sneeuw die van de arctic fox bleken te zijn. ARCTIC fox. GingerBrit was intelligent genoeg om te vragen ‘which color is the arctic fox in winter?’ waarop Jacq bloedserieus antwoordde ‘Blue’ #moron

Weer terug in de bus nadat we netjes alle gear hadden ingeleverd nog even snel langs de Skógafoss waterval gereden. Deze waterval is maar liefst 60 meter hoog en 25 meter breed en zijn water is afkomstig vanuit de gletsjer die we net beklommen hadden. Beneden bij de waterval liet dankzij de zon ook de regenboog zich nog even zien. Wat een plaatje! Awesome moment 4 #check

Weer bij het huisje aangekomen snel wat gegeten want voor vanavond stond er ook nog een Aurora boottocht raincheck in de agenda omdat het weer de laatste keer zo hopeloos was. Met de kruimels praktisch nog op onze kin snel weer naar de haven gegaan waar Elding de boot had klaar liggen. Nog geen meter vanuit het huisje en natuurlijk druk aan het kletsen kijk ik ineens naar boven en zie… Meteen Jacq een stomp gegeven en een dansje gedaan midden op de rotonde. Who cares, NOORDERLICHT ALL AROUND! Terwijl we stonden te oeeh en ahh-en kwam er een local naast ons staan. Beautiful isn’t it. Yes and our first time. HIj heeft ons nog even laten zien hoe we het licht van de straatlantaarn konden blocken met onze handen en waar je op moest letten. Dankzij zijn advies zagen we de groene slierten aan de onderkant langzaam veranderen in geel en zelfs rood. Hier hebben we helaas geen foto van, door het ooeeh en ahhh-en waren we nog bijna te laat voor de boottocht ook, proest.

Ook vanaf het water nog mooie plaatjes kunnen maken van de Aurora in de haven en in de lucht rondom. We hebben een goed half uur onder een boog van Noorderlicht gevaren. Zoals Jacq poetisch zei ‘I can totally die a happy person now’ (niet om het 1 of ander maar ik hoop dat je het nog ff uit je hoofd laat aub)

Nu in het huisje besloten om maar niet meer te gaan slapen. We vliegen vroeg, moeten vroeg boarden, vroeger bagage inchecken, nog vroeger in de bus zitten en nog veel vroeger in de taxi aangezien het vliegveld ook nog een uur rijden is vanaf hier. Koffers inpakken, douchen en restjes opmaken dan maar. Over een paar uur zijn we weer terug in Nederland.

IJsland, je was geweldig. Wat een uitdaging. Nog niet eerder in een land geweest wat zo frustreert en tegelijkertijd zoveel te bieden heeft. Je hebt ons uitgedaagd tot aan de grens maar gelukkig had je hier een goede tegenstander voor uitgezocht. Van paardrijden door de lavavelden, walvistochten in sneeuwstormen zonder walvissen, opgesloten zitten in je huisje omdat ze zelfs de vliegtuigen niet meer lieten landen (hoorden we later, misschien was het toch best heftig, oops) tot snorkelen in een sneeuwstorm, ijsklimmen en op het laatste moment toch nog de Aurora. Een mooiere afsluiting bestaat niet.

We came, we saw, we conquered en het allerbelangrijkste, we hebben genoten met volle teugen.

Voor de laatste keer een dikke kus vanuit Reykjavik,

Maris